Velika gimnazija u Tuzli osnovana je septembra 1899. godine, odlukom Gradskog vijeća Tuzla. Svečano otvaranje se desilo 12. sebtembra 1899. Školovanje je trajalo 8 godina. U prvoj godini je bilo svega 9 profesora. Taksa za upis u školu iznosila je 4 krune.

Generacije njenih studenata i profesora u ovom stoljeću bili su svjedoci i učesnici više političkih, privrednih, naučnih i društvenih promjena nego što ih je bilo u ma kojem drugom periodu historije.

Prvo stoljeće gimnazije u Tuzli je vremenski period u kojem su stvarali Thomas Edison, Nikola Tesla, Albert Einstein, Alexander Flemming, Wilhelm Conrad Roentgen, Pierre i Marie Curie i mnogi drugi naučnici. Pronađena je sijalica, rendgen aparat, atomska energija, radio i TV, penicilin, proizvedene su svemirske rakete, kompjuteri i internet.

U XX. stoljeću - prvom stoljeću gimnazije u Tuzli, nastala su djela velikana kao što su: Jean Paul Sartre, Sigmund Freud, Ernest Hemingway, Charlie Chaplin, Walt Disney, Gabriel Garcia Marquez, Steven Spielberg, Pablo Picasso...ali i Meša Selimović, Ismet Mujezinović, Derviš Sušić, Franjo Leder...

Tuzlanska gimnazija je uvijek išla u korak sa opštim napretkom i imala učenike koji su svojim radom i djelima u različitim oblastima stvaralaštva postigli velike rezultate, ne samo bosanskohercegovačkog, nego i svjetskog nivoa. Gimnazija je, u skladu sa tradicijom Bosne i Hercegovine i grada Tuzle, obzirom na različita 'vremena i običaje' kroz koja je prolazila, uvijek uspijevala odgajati djecu u duhu dobrote i očuvanja osnovnih ljudskih vrlina.

Nekoliko godina prije njenog osnivanja povukla se Osmanlijska imperija i ustupila Bosnu i Hercegovinu Austro-Ugarskoj monarhiji. Na jednoj fotografiji Gradskog vijeća Tuzle iz tog perioda, vidimo 'gradske oce' svih bosanskih nacionalnosti, ali i Austrijance, Mađare, Slovake... u austrougarskim uniformama. Austro-Ugarska je dolaskom na vlast zadržala zatečene agrarne odnose, ali i uspostavila novi sistem državne administracije, projektovala svoj način obnove i razvoja zemlje, razvoja industrije, zdravstva, a naročito školstva. Prvi direktor Gimnazije bio je austrougarski oficir. Tuzla je dobila gimnaziju po uzoru na postojeće gimnazije širom ove evropske imperije. Gimnazija u Tuzli bila je, u to doba, najviša školska ustanova u sjeveroistočnoj Bosni. Zgrada nekadašnje Ruždije, u kojoj je radila od 1899. do 1905. godine, bila je prva. Godine 1905. izgrađena je prelijepa zgrada Gimnazije, a juna 1907. godine, na prvu gimnazijsku maturu izašlo je 17 učenika.

Prve godine rada Gimnazije u Tuzli, bile su i godine sukoba interesa na Balkanu između dvije velike dinastičke imperije: Rusije i Austro-Ugarske. U vrijeme kada je njihovo rivalstvo doživjelo kulminaciju, koja je nezadrživo vodila u rat, austrougarski prijestolonasljednik Franjo Ferdinand posjetio je Bosnu i Hercegovinu. Očekivalo se da će prijestolonasljednik tokom juna 1914. godine boraviti i u Tuzli. Tuzlanska vlast i trgovci na brzinu izgradiše prema austrijskom projektu lijepu zgradu u kojoj će boraviti budući car. Narod je zgradi dao ime Barok. Franjo Ferdinand nikad nije stigao u Tuzlu. On i njegova supruga bili su žrtve atentata u Sarajevu, što je bio neposredan povod za izbijanje 1. svjetskog rata. Rat velikih sila uzeo je svoje žrtve i među Tuzlacima.

Evropi je dugo trebalo da dostigne nivo ekonomske stabilnosti od prije 1. svjetskog rata i kada se činilo da je u tome uspjela, nastupila je ekonomska kriza, a sa njom i fašizam. Drugi svjetski rat bio je još strašniji od prvog. Tokom 2. svjetskog rata mnogi učenici i profesori tuzlanske gimnazije su učestvovali u oslobodilačkoj antifašistićkoj borbi. Mnogi su u pobjedu nad fašizmom ugradili i svoje živote.

U poslijeratnom periodu došlo je do razmaha obnove i razvoja zemlje u svim segmentima života i rada. Poslijeratni razvoj sistema obrazovanja rezultirao je osnivanje velikog broja predškolskih i školskih ustanova. Uz postojeće, osnovane su nove osnovne i srednje škole, otvorene su i više škole i fakulteti, što je, između ostalog, dovelo do osnivanja Univerziteta u Tuzli. Nekadašnji učenici i profesori tuzlanske gimnazije danas su istaknuti predavači na Univerzitetu u Tuzli. I ne samo u Tuzli. Nekadašnji tuzlanski studenti su i profesori na univerzitetima širom Bosne i Hercegovine, Evrope i svijeta.

Mnoge građevine važne za historiju arhitekture Tuzle, srušene su zbog oštećenja nastalih radi slijeganja tla prouzrokovanog nekontroliranom eksploatacijom sonih ležišta ispod grada. Dogodilo se to i sa jednom od najljepših, sa zgradom Gimnazije. Zgrada je bila toliko oštećena, da je morala biti iseljena 1961. godine. Od oktobra 1961. do oktobra 1968. godine učenici su nastavu pohađali u zgradi Klostera. Zbog slijeganja i zgrada Klostera je kasnije srušena. Prvog oktobra 1968. godine svečano je otvorena nova zgrada Gimnazije - ova u kojoj se nastava odvija i danas. Od maja 1989. godine Gimnazija u Tuzli nosi ime svog nekadašnjeg učenika i profesora, velikog književnika Meše Selimovića.

Bosna i Hercegovina je 1992., godine bila izložena agresiji Jugoslavije. Tokom 1992. godine učionice gimnazije poslužile su za smještaj prognanih. Nekadašnji tuzlanski gimnazijalci i profesori ponovno su učestvovali u jednom odbrambenom i antifašističkom ratu. Mnogi su dali i svoje živote za slobodu Bosne i Hercegovine.

Tuzlanska gimnazija preživjela je i ovaj rat. I pored svih strahota, neprekidnog granatiranja Tuzle, njene troipogodišnje opsade, nestašice električne struje, grijanja, hrane, i pored svega, tokom rata nije izgubljena ni jedna školska godina. Ostat će za pamćenje časovi u podrumu, učenje u mraku, ali i odlazak naših najboljih učenika na velika svjetska nadmetanja u znanju. Učenici tuzlanske gimnazije učestvovali su ratne 1995. godine na takmičenju iz matematike u Kanadi i 1997. godine u Argentini.

1998. godine tri su učenika naše gimnazije osvojila drugo, treće i četvrto mjesto na Svjetskom prvenstvu iz matematike, održanom u Tajvanu. Iako hendikepirana teškim ratom, Gimnazija "Meša Selimović" nije izgubila korak u trci za znanjem. Nove generacije učenika iz rata nisu izašle obeshrabrene i demoralizirane, naprotiv, ratne teškoće u njima su budile novu snagu i želju za dokazivanjem.

Gimnazija u Tuzli je ušla u svoje drugo stoljeće. U proteklih stotinu godina ona je dala čitavu plejadu učenika i profesora - istaknutih naučnika, književnika, slikara, dramskih umjetnika, publicista, sportista i političara, koji su obilježili vrijeme u kojem su živjeli. Oni su uzor generacijama, koje danas vrijedno rade i koje će tek napustiti klupe ove gimnazije. To su generacije koje će graditi svoju budućnost, budućnost države i svijetlu tradiciju ove prestižne škole učiniti još svjetlijom.